بازگشت

 

گزيده اي از كتاب استخارات ـ سعيد مزرعه

 

از موارد استفاده شده از مسلطات فلكي كه در كتاب تاريخ موجود و مذكور است،قصه بناي قديمي شهر بغداد است.كه گفته مي‌شود براساس رصد معروف زير است : اول آنكه خورشيد در برج اسد باشد و عطارد دربرج سنبله و ماه در برج قوس و اگر در چنين رصدي شهري ساخته شود پس حاكم آن شهر داخل خود آن شهر نخواهد مرد.بلكه مرگ او حتماً بايد بيرون از شهر واقع شود[1]. ولذا بغداد را در آن زمان به همين جهت مدينه السلام مي‌گفتند[2]. لكن بغداد فعلي غير از آن بغداد است و آنچه كه قبلاً بنام بغداد معروف بوده امروزه جزء بسيار كوچكي از همين بغداد كنوني است وچون چندين بار تجديد بنا شده است لذا ديگر آن اثر قبلي از مسلط به ظهور نميرسد.و البته شهر قاهره مصر نيز قصه مشابهي دارد و اينكه چرا آنرا شهر قاهره ناميدند قصه مفصلي دارد.و اما اينجانب آنچه را كه در كتب معتبر همچون سفينةالبحار نقل است براي شما نقل مي نمايم.(قصه بناي شهر بغداد) : از ابي سهل فضل بن نوبخت فارسي آن منجم معروف كه در قرن دوم هجري ميزيسته نقل است كه گفت؛مرا منصور عباسي به هنگام ساخت شهر بغداد امر نمود كه طالع آنرا بگيرم و چون طالع را بگرفتم صاحب طالع خورشيد بود.و خورشيد در آن زمان در بروج قوس موجود بود پس او را خبر نمودم از آنچه كه ستارگان خبر مي دهند.و آن بقاء طولاني شهر است.و زيادتي منازل آن و فقر مردم در آن شهر تا آخر اخبار طالع، پس اضافه ميكند كه به او گفتم اي امير تو را خبر دهم از امري كه باعث خوشحالي تو شود، و منصور پرسيد و آن چيست؟ و من گفتم آنچه از ادله نجوم برايم مشهود و معلوم گشته اين است كه در اين شهر هيچ پادشاهي در داخل شهر به مرگ نخواهد نمرد(يعني مرگ او حتماً بايد خارج شهر باشد).و چون منصور اين سخن را بشنيد تبسم نموده و گفت: حمد خدا بر اين چيز باد و اين فضلي است كه به هركس خواهد عطا مينمايد و خدا صاحب فضل عظيم است.و سپس اهل تاريخ آورده اند كه از عجايب امر آن است كه منصور بهنگام حج دار فاني را ترك گفت[3] و همچنين مهدي عباسي فرزند منصور در ماسبذان از نواحي جبل وفات يافت.و سپس فرزند او هادي در قريه اي بنام عساباد در جانب شرقي بغداد وفات يافت.(البته اين مكان فعلاً جزيي از بغداد كنوني است) و بعد از او برادرش هارون الرشيد در طوس ايران به آن دنيا منتقل شد.آنگاه خلافت به فرزند او امين رسيد و مدتي نگذشته در جانب شرقي بغداد به قتل رسيد[4] آن نقطه فعلاً جزيي از بغداد كنوني است .سپس نوبت به برادر او مامون رسيد و در بذ بدن از نواحي مصيصته شام دار فاني را ترك گفت.آنگاه بعد از او هم معتصم و هم متوكل و هم منتصر از خاندان عباسي و باقي خلفاء بعد از آنها در سامرا دار فاني را ترك گفتند.و بعد از آن خلفاء به سمت تاج شرقي بغداد كه توسط معتضد بالله ساخته شد منتقل شدند و اين باعث تعطيلي مدينه منصور عباسي (بغداد) شد[5].

[1] - ذيل تذكره داود انطاكي ص 23

[2] - الكني و الا لقاب شيخ عباسي قمي ج 2 ص 211

[3] - ابو جعفر عبد الله بن محمد المنصور در سال 158 هجري قمري در بئر ميمونه چند كيلومتري مكه وفات يافت.وي بغداد را به سال 145 هجري قمري بنا نمود.

[4] - محمد امين فرزند هارون تا زماني كه در بغداد با لشكر خويش در محاصره بود نتوانستند بر او پيروز شوند.چون با حيله او را تا بغداد خارج كردند و تسليم شد او به قتل رسيد و همين امر نيز بر مستعصم توسط هلاكو حادث شد.

[5] - الكني و الاقاب ج 2 ص 212-معجم البلدان ج 1 ص 460-سفينة البحار ج 1 ص 89

بازگشت