تذکره عطار

فوائد روغن زنبق

حديث کرد ابراهيم بن مفضل از حماد بن عيسي از حريز بن عبدالله سجستاني ازابي جعفر محمد الباقر(ع) گفت فرمود رسول الله(ص): نيست شيئي از روغنها نافع تر براي جسد از روغن زنبق بدرستيکه در اين روغن منافع بسيار است و شفا از هفتاد علت ميباشد

و فرمود بر شما باد کيس پس روغن مالي نمائيد باو بدرستيکه در او شفاء است از هفتاد مرض عرض کردند يا بن رسول الله کيس چيست؟فرمود:زنبق الرازقي

دواء درد شکم

محمد بن عبد الله الکاتب از احمد بن اسحق گفت بوديم جمعي در مجلس حضرت امام رضا(ع)پس گفته شد يا بن رسول الله بدرستيکه ابي مبطون سه روز است لا يملک بطنه پس فرمود کجائيد از دواء جامع؟گفتيم نميشناسيم دواء جامع را پس فرمود در نزد احمد بن ابراهيم تمار ميباشد اخذ نمائيد از او يک حبه بخوران

با آب ماس مطبوخ بدرستيکه او برطرف مي کند در همين ساعت پس گفت گرفتيم از آن حبه و آشاميديم در همين ساعت درد بر طرف شد

جهت تقويت مردانگي جسمي

بجهت سردي معده و تنگ نفس اين دواء جامع نافع است همين شخص ميگويد:شکايت کردم به ابي جعفر محمد بن علي بن موسي(ع)از سردي معده و تنگي نفي پس فرمود کجائيد از دواء پدرم از دواء جامع عرض کرديم آن چيست؟

فرمود معروف در نزد شيعه عرض کرديم ما نميدانيم آن دواء چيست تا معالجه نمائيم پس فرمودند:

زعفران: دو مثقال، عاقرقرحا: دو مثقال، سنبل الطيب: دو مثقال،قاقله:دو مثقال، بنج:دو مثقال،

خربق ابيض:دو مثقال، فلفل ابيض:دو مثقال، ابرفيون:چهار مثقال

بکوبند و حل نمايند و از حرير بگذرانند و دو برابر اينها عسل بي موم خالص بهم قاطي نمايند و معجون نمايند و موقع ميل باندازه يک فندق باشد و کسيکه درد معده و سردي دارد بايد بآب کمون مطبوخ ميل کند

بجهت تقويت حافظه

از حضرت امير المومنين(ع) منقول است که: هر که از زعفران خالص جزئي و از سعد جزئي بگيرد و با عسل بياميزد و معجون کرده هر روز بقدر دو مثقال بياشامد حافظه او بمرتبه رسد که ساحر شود

در حديث ديگر ابوبصير گويد:بحضرت امام صادق(ع)عرض کردم که: چگونه توانيم قدرت يافت بر آن علمي که تفريع و تعريف فرموده اند براي ما؟ حضرت فرمود:درهمي قرنقل و ده درم کندر ذکر بستان و نرم بکوب و بعد از آن اندکي را بناشتا سفوف کن که باعث ازدياد حافظه است.

نسخه معجون جهت تقويت مردانگي جسمي

بطوريکه از کتاب ابي الجعدازعربي ترجمه شده: براي کسانيکه بول کردن سخت و نتواند نگهدارد و طپش قلب و تنگي نفس و باد شکم و کرم معده و اشتهاي طعام و راحتي درد سينه و زردي چشم و زردي رخسار و يرقان و زيادي عطش و سر درد و تب ناقص و درد کهنه دارند

صورت نسخه:

هليله سياه: شش مثقال،هليله زرد:شش مثقال،سقمونيا:شش مثقال،فلفل:چهار مثقال،دار فلفل:چهار مثقال،

زنجبيل:چهار مثقال،نانخواه:چهار مثقال،خشخاش قرمز:چهار مثقال،نمک هندي:چهار مثقال،

نارمشک:دو مثقال،قاقله:دو مثقال،سنبل:دومثقال،شقاقل:دومثقال،عود بلسان:دومثقال،حب بلسان:دومثقال،

سلنجه مقشره:دومثقال،علک رومي:دومثقال،عاقرقرها:دومثقال،دارچين:دومثقال

همه اينها را کوبيده غير از سقمونيا و مخلوط نمايند باندازه هشتادو پنج مثقال ميباشد در آتش نرم بگذارد بعد مقداري عسل شهد داخل نموده در يکظرف سفالين قرار دهد و مقدار خوراک در وقت خواب دو مثقال ميباشد