نظامي عروضي ( وفات حدود 560 هجري قمري ) در کتاب چهار مقاله خود مي نويسد سلطان محمود غزنوي( 361_421 هجري قمري)روزي در قصر خود نشسته بود خطاب به ابوريحان بيروني ( 362_440 هجري قمري)نموده گفت:من از کدام يک از اين چهار در بيرون خواهم رفت حساب کن و در پاره کاغذ بنويس ابوريحان به کمک اسطرلاب حساب کرد و بر پاره کاغذ نوشت سپس سلطان محمود فرمان داد که تيشه و بيل آوردند و يک در پنجمي کندند و از آن در بيرون شد. سپس کاغذ ابوريحان را آوردند نوشته بود: از چهار در بيرون نشودبلکه بر ديوار مشرق دري کنند(خواهند کند)و از آن در بيرون شود.

سلطان محمود سخت عصباني شد و فرمان داد او را از بام به زمين اندازند اتفاقاً ابوريحان بيروني بر دامي افتاد و آهسته به زمين فرود آمد. پس از چندي سلطان محمود از کرده خود پشيمان شد و به خواجه حسن ميمندي جريان را گفت و ابوريحان را نزد سلطان محمود برد. سلطان محمود گفت اگر هيچ چيز بر تو پوشيده نيست چرا بر اين حال واقف نبودي؟

ابوريحان طالع تقويم خود بيرون آورد در آنجا از اين ماجرا خبر داده بود. سلطان محمود باز در غضب شد و مدت شش ماه او را زنداني کرد. پس از آنکه سلطان محمود اجازه آزادي داد خطاب به وزير خود گفت: پادشاه اينطور مي باشد.

تحقيق و تصحيح داستان توسط نويسنده و محقق شيخ سعيد مزرعه